Wszystko, czego nie wiecie o prawdziwych góralach

Mieszkańcy polskich gór to ludzie twardzi, niepokorni i ceniący tradycyjne wartości. Są religijni i przedsiębiorczy. Przywiązani do rodziny, ale także, bardziej niż mieszkańcy innych regionów, podatni na depresję. Ich autentyczny wizerunek daleki jest od obrazków rodem z Cepelii. Portki z parzenicą noszą rzadko, za to kaca często leczą żyntycą, czyli owczą serwatką.

Jak najlepiej poznać tatrzańską historię, kulturę i kuchnię? Słuchając opowieści ludzi, którzy góry szanują i rozumieją. Są wśród nich: Bartłomiej Kuraś, urodzony w Zakopanem góral z dziada pradziada oraz Paweł Smoleński, który w Tatrach spędził dzieciństwo i młodość. Ich „Kruca Fuks. Alfabet góralski” to błyskotliwy przewodnik po góralskiej historii i współczesności. Książka trafi do naszych księgarń 25 października. Dzięki niej dowiecie się m.in., że…

1. NA GŁOWIE PRAWDZIWY GÓRAL MA COPKĘ Z GNIOZDKIEM
   Zwyczajna wełniana czapka noszona z fantazją to charakterystyczny element stroju Podhalan, a nie jak sądzą niektórzy – kapelusz z orlim piórem lub wysoka czapka zbójnika. Copka z gniazdkiem może być z pomponem lub bez, najlepiej barwy nieokreślonej. Jej modelowaniu pomaga piwko albo kieliszeczek.
   
   
2. ŻYNTYCA NAJLEPSZA NA KACA
   Żyntyca, czyli owcza serwatka, pozostałość po produkcji bundzu pomogła niejednemu góralowi przetrwać dzień po ciężkiej nocy. Znakomicie leczy kaca. Można ją dostać u juhasów podczas wypasu owiec. Ostrożność w jej piciu powinny zachować osoby o słabych żołądkach.
   
   
   
3. HALNY SPRZYJA ROZRÓBOM
   Zofia Schiffer porównała wszystkie zakopiańskie bójki z lat 1964 i 1965. 77 proc. ze 148 bijatyk miało miejsce podczas halnego. Podczas podmuchów zauważyła także nieco większą liczbę samobójstw niż w czasie bezwietrznym. Górale mówią, że przez halny ludzie się wieszają. Podobno przyspiesza także porody. Ale na pewno może połamać tysiące drzew.
   
   
   
4. LEKTYKA ZAMIAST KOLEJKI NA KASPROWY
   Dziś trudno wyobrazić sobie Kasprowy Wierch bez słynnej kolejki linowej. Ale na początku XX w. całkiem serio rozważano użycie balonów i lektyk. Przełomu dokonał lwowski inżynier Walerian Dzieślewski, który przedstawił pierwszy projekt tatrzańskiej kolejki. Miała prowadzić nie na Kasprowy Wierch, tylko leżącą nieopodal Przełęcz Świnicką.
   
   
5. O NIEDŹWIEDZIA ŁATWIEJ W TATRACH NIŻ W PARKU YELLOWSTONE
   Niedźwiedzia trzy razy łatwiej spotkać w Tatrach niż w Parku Yellowstone. Po polskiej stronie żyje ich kilkanaście. Najwięcej – w rejonie Morskiego Oka. Niedźwiedzie mają też gawry (zimowe legowiska) w Tatrach Zachodnich. Są szczególnie niebezpieczne podczas żerowania, lub gdy ktoś się do nich zbliża np. w celu sfotografowania.
   
   
   

Znacznie więcej tatrzańskich opowieści znajdziecie w książce „Kruca Fuks. Alfabet góralski”.

Bartłomiej Kuraś, Paweł Smoleński

„Kruca Fuks. Alfabet góralski”

Strony: 328

Wydawnictwo Agora

ISBN: 978-83-268-1275-0

Premiera: 25 października 2013 r.

Informacji udziela:

Go Culture. Komunikacja dla kultury

Katarzyna Petrykowska, t: 48 790 797 611, 22 499 10 20

katarzyna.petrykowska@goculture.pl

Julia Rzemek, t: 790 765 642, 22 416 42 27

julia.rzemek@goculture.pl

Mount Everest, K2 i Broad Peak zimą

Mount Everest, K2 i Broad Peak zimą - spotkanie z himalaistą Alkiem Lwowem

w ramach Klubu Miłośników Gór

Extreme Group www.extremegroup.pl  i Dom Kultury w Rybniku-Chwałowicach www.dkchwalowice.pl zapraszają wszystkich miłośników gór w dniu 24 października (czwartek) 2013 r. o godz. 18.00

na inaugurację działalności KLUBU MIŁOŚNIKÓW GÓR.

Wszystko, co dotyczy gór i ludzkiej działalności w górach: spotkania, pokazy slajdów, filmów górskich, prezentacje, prelekcje i dyskusje oraz górskie after party. Wstęp to jedyne 8 zł.

Działalność comiesięcznych spotkań w ramach Klubu Miłośników Gór rozpoczniemy od spotkania ze znanym polskim himalaistą, zdobywcą czterech ośmiotysięczników - Alkiem Lwowem, który opowie o zimowych wyprawach na Mount Everest, K2 i Broad Peak.

Spotkania będą organizowane w Domu Kultury Chwałowice - Rybnik ul. 1 Maja 91B.

Aleksander Lwow - ur. w 1953 r., wspina się od 1970 roku, był członkiem Klubu Wysokogórskiego we Wrocławiu, ale też Klubu Wysokogórskiego w Katowicach. Obecnie jest „członkiem honorowym” Polskiego Związku Alpinizmu. W 1994 r. stworzył pierwszy w Polsce miesięcznik wspinaczkowy pt. GÓRY i ALPINIZM, który redagował i wydawał do 2005 r. W związku z wydawaniem czasopisma od 1995 r. - zawsze w ostatni weekend września - organizuje słynne już Spotkania Czytelników i Miłośników GiA, które odbywają się nadal. Wydał 2 książki wspomnieniowe „Wybrałem góry" i „Zwyciężyć znaczy przeżyć" oraz - podręcznik pt. „Liny alpinistyczne". Swoją skalną karierę wspinaczkową rozpoczął w Rudawach Janowickich i w Karkonoszach, później w Tatrach przeszedł szereg trudnych dróg latem i zimą. W 1974 i 1975 r. był mistrzem Polski we wspinaczce na czas oraz uczestniczył z powodzeniem w międzynarodowych zawodach wspinaczkowych za granicą. W latach 1975-79 wspinał się w Alpach, Norwegii, Pamirze i Hindukuszu Afgańskim, na Kaukazie. W 1979 r. został uczestnikiem wyprawy Andrzeja Zawady, która w sezonie 1979/80 zdobyła po raz pierwszy w zimie najwyższy szczyt świata Mount Everest (8848 m). W latach następnych uczestniczył w wielu ekspedycjach himalajskich, biorąc udział w zdobywaniu szczytów: K2 (8611 m), Dhaulagiri (8167 m), Yalung Kang (8505 m), Broad Peak (8047 m) i Everest. Zdobył cztery ośmiotysięczniki: Manaslu - 8163 m (1984, z Krzysztofem Wielickim, nową drogą), Lhotse - 8516 m (1986, z Tadeuszem Karolczakiem, w stylu alpejskim), Cho Oyu (1987, z Tadeuszem Karolczakiem, nową drogą w stylu alpejskim) i Gasherbrum II (1993, z Piotrem Snopczyńskim i Lary Hall’em z USA). Wśród gór niższych ma na koncie, pierwsze polskie i jak dotąd najszybsze w historii (7,5 godziny, samotnie - 1990) wejście na Pumori 7165 m. Jesienią 1991 roku zorganizował i kierował międzynarodową wyprawą na zachodnią grań Mount Everestu (Polish Jack Wolfskin Everest Expedition '91). Uczestniczył także w wyprawach na: Latok III, Rakaposhi, Diran, Aconcagua (6 razy na szczycie), Khan Tengri, Mt McKinley. Łącznie 22 razy wchodził na szczyty przekraczające 6000 m w Hindukuszu, Pamirze, Himalajach, Karakorum, Andach i Tien Shan. Poza działalnością górską przygotowywał i prowadził w TV poświęcony alpinizmowi cykliczny program telewizyjny pt. „Aleksander Lwow zaprasza", oraz autorski program górski pt. „Wędrówki z Alkiem Lwowem". Od roku 1993 podczas ekspedycji himalajskich oprócz wspinania się także filmował, docierając z kamerą (i filmując) nawet do szczytu 8-tysięcznika (Gasherbrum II). Jako dziennikarz lub członek jury od lat regularnie uczestniczy w europejskich festiwalach filmów górskich: Trento (I), Teplice (CZ), Poprad (SR), Bratysława (SK) i Graz (A). Za wyczyny alpinistyczne dwukrotnie honorowany złotymi medalami „Za wybitne osiągnięcia sportowe” - za zimowy Everest â 1979/80 i za wytyczenie (razem z Krzysztofem Wielickim) nowej drogi na wsch. ścianie Manaslu w 1984 r. W roku 1999 został „zbiorowym” laureatem nagrody „Kolosa” przyznanego zdobywczej wyprawie zimowej na Everest.

UWAGA!

Już niebawem nakładem Wydawnictwa Bezdroża www.bezdroza.pl ukaże się publikacja Alka Lwowa pt. "Zwyciężyć znaczy przeżyć. 20 lat później ".

Gorąco zapraszam i polecam,

Krzysztof Łapka

www.dkchwalowice.pl

II Żorski Festiwal Podróży i Nauki OPINIE

9-13 października 2013 r.

Wiodący kraj festiwalu to: AUSTRALIA.

Festiwal OPINIE to przede wszystkim możliwość wymiany doświadczeń podróżniczych, naukowych i kulturowych, a także prawdziwa gratka dla ciekawych świata. Festiwal ma na celu integrację poprzez edukację międzykulturową i zabawę.

Tym razem wiodącym krajem będzie Australia. Na uczestników czekają m.in. slajdowiska, warsztaty muzyczne, teatralne i plastyczne w klimacie aborygeńskim, oraz po raz pierwszy Jarmarki Kontynentów.

O dalekich kulturach i wspaniałych wyprawach opowiedzą wytrawni podróżnicy: Katarzyna i Andrzej Mazurkiewiczowie o magicznych Indiach, Anna i Krzysztof Kobusowie o wyprawie z dziećmi do Namibii, Małgorzata i Marcin Złomscy o przepięknych Wyspach Pacyfiku, a Agnieszka Doberschuetz o życiu na Filipinach. Festiwalowa niedziela to wyczekiwany przez wielu Dzień Australijski. Gwiazdą tego dnia będzie dziennikarz, podróżnik, autor książek i wielki znawca Australii Marek Tomalik. W trakcie festiwalu będzie można obejrzeć też wystawę fotograficzną jego autorstwa. O rowerowym trawersie szlaku Canning Stock Route w Australii Zachodniejopowiedzą Agnieszka i Mateusz Waligórowie.

Zaś aborygeńskie dźwięki płynące z didgeridoo będzie można usłyszeć dzięki wizycie w Żorach Pawła Podsiadło.

Festiwalowi towarzyszyć będą Jarmarki Kontynentów, na których będzie można podziwiać, a także zakupić wyroby rękodzielnicze, w tym m.in. biżuterię etniczną, ceramikę, torebki, instrumenty, ale także przewodniki, mapy oraz książki o tematyce podróżniczej i naukowej oraz sprzęt turystyczny.

Każdego festiwalowego dnia odbywać się będą warsztaty: dla najmłodszych plastyczne „Kolorowy kangurek”, dla nieco starszych spotkania z archeologiem i antropologiem oraz warsztaty artystyczne. Niesamowitą przygodą dla dorosłych może być udział w warsztatach teatralnych „Aborygeńskie legendy” lub rodzinne muzykowanie na tradycyjnym instrumencie australijskim didgeridoo.

W ramach festiwalu odbędzie się też konkurs geograficzny z nagrodami dla gimnazjalistów „O Australii - Opinie gimnazjalistów”. Festiwalowi towarzyszyć będą liczne imprezy. W czwartek konesera w Kinie na Starówce będzie można obejrzeć film o tematyce australijskiej. Warsztaty z opowieściami o pochodzeniu herbaty wraz z degustacją organizuje żorska Herbaciarnia. Muzeum Miejskie w Żorach przygotuje z kolei dodatkowe atrakcje dla zwiedzających w czasie finału festiwalowego, w tym m.in. herbatkę afrykańską podawaną na wystawie stałej „W afrykańskich wioskach”.

Organizatorem Festiwalu jest Stowarzyszenie Międzykulturowe MALOKA przy współudziale Miejskiego Ośrodka Kultury i Muzeum Miejskiego w Żorach.

Niezbędne informacje:

Gdzie: Miejski Ośrodek Kultury w Żorach

Kiedy: 9-13 października 2013 r.

Koszty udziału:

• udział w warsztatach i odwiedziny Jarmarków Kontynentów jest bezpłatny,
• udział w warsztatach WOKÓŁ FILIŻANKI HERBATY organizowanych przez SKLEP Z HERBAT- 10 zł oraz ulgowy 5 zł.
• wstęp na festiwalowe prezentacje dzięki biletom z miejscówkami - jeden dzień 10 zł, karnet na 2 dni 15 zł

Bilety dostępne w MOK w Żorach, ul. Dolne Przedmieście 1, tel. 32 4342436 wew. 23,

kasa czynna od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-20.00

Więcej informacji na festiwalowych stronach: www.festiwalopinie.pl,www.facebook.com/FestiwalOpinie